Sai lầm trong điều trị tiêu chảy ở trẻ em có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Thậm chí, đe dọa tính mạng của trẻ. Cha mẹ hãy cùng tìm hiểu cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em đúng chuẩn qua bài viết dưới đây!

1. Bù nước – điện giải đúng cách

Sốc do mất nước hoặc rối loạn điện giải là nguyên nhân gây tử vong trong bệnh tiêu chảy cấp. Trẻ bị tiêu chảy mất nước và các chất điện giải quan trọng qua phân và chất nôn. Do đó, bù nước điện giải là biện pháp điều trị quan trọng nhất trong tiêu chảy cấp.

Oresol là dung dịch bù nước điện giải được sử dụng phổ biến trong điều trị tiêu chảy ở trẻ em. Oresol có thành phần đường (glucose), natri, kali với tỷ lệ phù hợp, giúp bù nước và điện giải cho trẻ tiêu chảy hiệu quả.

Cách sử dụng dung dịch oresol cho trẻ tiêu chảy:

Trẻ dưới 2 tuổi: cho trẻ uống 50 – 100 ml sau mỗi lần đi ngoài phân lỏng.
Trẻ từ 2 – 10 tuổi: cho trẻ uống 100 – 200 ml sau mỗi lần đi ngoài phân lỏng.
Trẻ trên 10 tuổi: Có thể uống theo nhu cầu đến khi hết cảm giác khát.

Các mẹ lưu ý cho trẻ uống oresol từ từ, từng thìa hoặc từng ngụm để niêm mạc đường tiêu hóa có thể hấp thu tối đa. Uống quá nhanh có thể gây nôn hoặc làm nặng thêm tình trạng đi ngoài phân lỏng. Nếu trẻ bị nôn khi uống, mẹ hãy bình tĩnh, đợi 5 – 10 phút, đến khi trẻ ổn định và tiếp tục cho trẻ uống.

cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em uống oresol — *Cho trẻ uống oresol từ từ từng ngụm để đạt hiệu quả*

Một số lưu ý khi bù nước – điện giải cho trẻ tiêu chảy:

Pha dung dịch oresol với lượng nước được hướng dẫn trên bao bì. Không pha quá đặc hoặc quá loãng gây rối loạn điện giải.
Pha dung dịch oresol bằng nước lọc hay nước đun sôi để nguội. Không dùng sữa, nước trái cây.
Không thêm bất cứ nguyên liệu nào vào dung dịch oresol.
Dung dịch đã được pha chỉ dùng trong vòng 24 giờ để đảm bảo chất lượng.

Cha mẹ cần chú ý theo dõi sát tình trạng đi ngoài của trẻ. Nếu trẻ đi ngoài quá nhiều, bù nước điện giải không hiệu quả thì cha mẹ cần cho trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị sớm.

2. Bổ sung men vi sinh

Men vi sinh là những vi sinh vật sống được đưa vào cơ thể với lượng cần thiết đem lại hiệu quả có lợi cho hệ tiêu hóa của trẻ. Men vi sinh cân bằng với hệ vi khuẩn chí đường ruột, kích thích hệ miễn dịch tại niêm mạc ống tiêu hóa và cạnh tranh với vi khuẩn gây tiêu chảy, từ đó giúp cải thiện tình trạng đi ngoài và thúc đẩy quá trình lành bệnh.

Có nhiều chủng vi sinh vật được sử dụng như nấm men, vi khuẩn,… có liều lượng và cách dùng khác nhau. 2 chủng vi sinh vật được Bộ Y tế khuyến cáo sử dụng là Lactobacillus GG với liều khoảng 10^16 CFU hằng ngày hoặc S.boulardii với liều khoảng 250 – 750 mg/ngày trong 5 – 7 ngày.

3. Bổ sung kẽm

Kẽm được biết đến là vi chất đóng vai trò quan trọng với hệ thống miễn dịch của cơ thể. Trẻ bị tiêu chảy bị mất kẽm qua phân kèm theo ăn uống kém, gây thiếu hụt kẽm. Bổ sung kẽm cho trẻ tiêu chảy giúp trẻ nhanh hồi phục và hỗ trợ nâng cao hệ miễn dịch của trẻ trong giai đoạn bị bệnh nhờ các cơ chế sau:

Tăng biệt hóa tế bào niêm mạc ruột.
Tăng hoạt động của các enzyme tại diềm bàn chải niêm mạc ruột.
Tăng hấp thu chất dinh dưỡng.
Nâng cao hệ miễn dịch đường ruột.

Cha mẹ có thể bổ sung kẽm cho trẻ bị tiêu chảy trong 10 – 14 ngày với liều:

Trẻ dưới 6 tháng tuổi: 10mg kẽm nguyên tố / ngày.
Trẻ trên 6 tháng tuổi: 20 mg kẽm nguyên tố / ngày.

Thời điểm bổ sung kẽm tốt nhất là vào buổi sáng, sau khi ăn khoảng 1 giờ. Tránh sử dụng kẽm khi trẻ đói gây cảm giác buồn nôn và rối loạn tiêu hóa nặng hơn.

bổ sung kẽm phục hồi sau tiêu chảy — *Bổ sung kẽm giúp hỗ trợ hệ miễn dịch đường ruột*

4. Kháng sinh trong điều trị tiêu chảy

Kháng sinh có tác dụng tấn công và loại bỏ vi khuẩn. Do đó, việc tự ý dùng kháng sinh cho trẻ bị tiêu chảy không phải do căn nguyên nhiễm khuẩn có thể làm rối loạn hệ vi khuẩn chí đường ruột, khiến tình trạng tiêu chảy nặng nề hơn và gây tiêu chảy kéo dài.

Một số gợi ý tình trạng tiêu chảy nhiễm khuẩn mà cha mẹ có thể nhận biết để sử dụng kháng sinh cho bé:

Phân có máu.
Phân có nhầy.
Trẻ đau bụng, quấy khóc, ưỡn cong bụng khi đi ngoài.
Trẻ có biểu hiện viêm tại các cơ quan khác như viêm mũi họng, viêm phế quản,…

Khi trẻ có các dấu hiệu trên, cha mẹ nên đưa con đến khám tại các cơ sở y tế hoặc tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng kháng sinh cho trẻ.

sử dụng kháng sinh là cách điều trị tiêu chảy ở trẻ em — *Cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng kháng sinh cho trẻ bị tiêu chảy*

5. Có nên dùng thuốc cầm ỉa cho bé?

Thuốc cầm ỉa có tác dụng làm giảm tần suất cũng như lượng phân mà trẻ đi ngoài. Trong những trường hợp trẻ đi ngoài phân lỏng quá nhiều lần trong ngày, cha mẹ thường lo lắng và lựa chọn sử dụng thuốc cầm ỉa cho trẻ. Tuy nhiên, cha mẹ cần hiểu rõ cơ chế tác dụng của thuốc để sử dụng đúng cách và đem lại hiệu quả.

Có 3 nhóm thuốc cầm tiêu chảy chính:

Thuốc làm giảm bài tiết nước điện giải như Hidrasec (racecadotril): nhóm này không làm rối loạn nhu động ruột do đó có thể sử dụng an toàn cho trẻ.
Thuốc làm đặc phân Smecta (Diosmectite): thuốc có tác dụng tăng chất nhầy niêm mạc giúp khôi phục khả năng hấp thu và nhanh lành tổ chức niêm mạc. Nhóm này thường được sử dụng trong tiêu chảy nặng do rotavirus. Khuyến cáo sử dụng Hidrasec hoặc Smecta không quá 7 ngày.
Thuốc làm giảm nhu động ruột bao gồm loperamid, opium: Các bác sĩ không khuyến cáo sử dụng nhóm thuốc này cho trẻ tiêu chảy do làm chậm quá trình đào thải căn nguyên và các chất độc hại trong đường tiêu hóa, có nguy cơ gây liệt ruột khiến tiêu chảy kéo dài.

6. Chế độ ăn cho trẻ tiêu chảy

Khi trẻ bị tiêu chảy, nhiều cha mẹ lại có suy nghĩ chỉ nên cho trẻ ăn cháo trắng và phải kiêng khem dầu mỡ để khỏi tiêu chảy. Tuy nhiên, quan niệm này không đúng, không giúp trẻ nhanh khỏi bệnh mà ngược lại làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng của bé trong giai đoạn bệnh.

Dưới đây là một số lưu ý về chế độ ăn cho trẻ bị tiêu chảy:

Cho trẻ ăn chế độ ăn giống với bình thường, có thể chia nhỏ và tăng số lượng các bữa ăn nếu trẻ bị nôn sau ăn.
Với trẻ uống sữa công thức, không pha loãng sữa hoặc pha quá đặc để tránh làm nặng lên tình trạng phân lỏng.
Với trẻ bú mẹ, tăng số lượng và thời gian mỗi bữa bú.
Những trường hợp trẻ tiêu chảy kéo dài, phân nhiều nước và bọt, các mẹ có thể tham khảo sữa free-lactose trong thời gian trẻ bị bệnh.

điều trị tiêu chảy bằng biện pháp chăm sóc — *Thực hiện chế độ dinh dưỡng để cung cấp năng lượng cho trẻ bị tiêu chảy*

7. Khi nào cần cho trẻ đi khám bác sĩ?

Tiêu chảy là tình trạng khá phổ biến ở trẻ em nên cha mẹ thường tự điều trị cho trẻ tại nhà. Tuy nhiên nếu thấy những dấu hiệu nặng dưới đây, cha mẹ cần cho trẻ đi khám tại các cơ sở y tế để được điều trị phù hợp:

Trẻ đi ngoài phân máu.
Trẻ bị tiêu chảy kèm sốt cao liên tục.
Trẻ nôn liên tục, nôn ra dịch xanh dịch vàng.
Giảm số lượng nước tiểu.
Trẻ kích thích, quấy khóc, đòi uống nước nhiều.
Trẻ mệt nhiều, li bì, không uống được hoặc không bú được.
Triệu chứng tăng lên, không đáp ứng với điều trị tại nhà

*Cha mẹ cần cho trẻ đi khám bác sĩ khi có các dấu hiệu bệnh nặng*

Trên đây là các biện pháp điều trị tiêu chảy ở trẻ em chuẩn theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Trong quá trình điều trị tại nhà, cha mẹ cần đánh giá tình trạng của trẻ liên tục và phát hiện các dấu hiệu nặng để kịp thời đưa trẻ đến các cơ sở y tế. Hãy chia sẻ bài viết trên đến mọi người xung quanh cha mẹ nhé!